بخش درمان شناختی-رفتاری یا cbt و طرحواره درمانی جریان زندگی

آنچه در صفحه درمان شناختی-رفتاری (CBT) و طرحواره درمانی خواهید خواند

درمان شناختی-رفتاری (CBT) و طرحواره درمانی

رویکرد شناختی-رفتاری (Cognitive-Behavioral Therapy) یا (CBT) یکی از روش‌های درمانی روانشناسی است که برای اصلاح و بهبود مشکلات روانی و رفتاری به کار می‌رود. این رویکرد بر این اصل استوار است که افکار، احساسات و رفتارهای فرد به طور پیچیده و متقابل با یکدیگر تعامل دارند و تغییر در هر یک از این جنبه‌ها می‌تواند منجر به تغییرات در سایر جنبه‌ها شود.

اصول بنیادی رویکرد شناختی-رفتاری

افکار (Cognitive): این بخش از رویکرد به تأثیر افکار و باورهای فرد بر احساسات و رفتارها می‌پردازد. در رویکرد شناختی-رفتاری، فرض بر این است که مشکلات روانی اغلب از افکار منفی، تحریف‌شده یا غیرمنطقی ناشی می‌شود. به طور مثال، افکار کج‌فکری مانند «همه مرا دوست ندارند» یا «هیچ‌چیزی در زندگی من درست نمی‌شود»، می‌تواند منجر به احساسات منفی و مشکلات رفتاری شود.

رفتار (Behavioral): رفتارها نیز نقش مهمی در ایجاد یا تقویت مشکلات روانی دارند. در رویکرد رفتاری، توجه به رفتارهای ناسازگار و غیرمؤثر است که ممکن است فرد برای کنار آمدن با اضطراب، افسردگی، ترس یا استرس انجام دهد. برای مثال، فرد ممکن است به جای مواجهه با موقعیت‌های ترسناک، از آن‌ها اجتناب کند که این اجتناب باعث تقویت ترس می‌شود.

تعامل افکار، احساسات و رفتارها: در این رویکرد، تأکید بر تعامل بین افکار، احساسات و رفتارهاست. به عبارت دیگر، تفکرات منفی می‌توانند احساسات منفی را به همراه داشته باشند و این احساسات منفی می‌توانند منجر به رفتارهایی شوند که مشکلات بیشتری را ایجاد می‌کنند. از طرف دیگر، تغییر در هر یک از این سه بخش می‌تواند به بهبود سایر بخش‌ها کمک کند.

اهداف درمانی در رویکرد شناختی-رفتاری

  • شناسایی و تغییر افکار منفی و تحریف‌شده: این رویکرد به افراد کمک می‌کند تا افکار خود را شناسایی کنند و آن‌ها را با افکار منطقی‌تر و مثبت‌تر جایگزین کنند. این فرآیند معمولاً شامل چالش‌کشیدن افکار منفی، تحلیل واقع‌بینانه‌تر موقعیت‌ها و به چالش کشیدن باورهای اشتباه است.
  • تغییر رفتارهای ناسازگار: در رویکرد شناختی-رفتاری، به تغییر رفتارهای مشکل‌ساز توجه زیادی می‌شود. برای مثال، فردی که از موقعیت‌های اجتماعی اجتناب می‌کند، با استفاده از تکنیک‌های رفتاری به تدریج یاد می‌گیرد که در این موقعیت‌ها وارد شود و احساسات منفی خود را مدیریت کند.
  • آموزش مهارت‌های مقابله‌ای: این رویکرد به افراد آموزش می‌دهد که چگونه در مواجهه با استرس و مشکلات، از مهارت‌های مقابله‌ای سالم استفاده کنند. این مهارت‌ها می‌توانند شامل حل مسئله، مدیریت زمان، یا تکنیک‌های آرام‌سازی مانند تنفس عمیق و تمرکز ذهنی باشند.
  • تمرکز بر حال و آینده: برخلاف بسیاری از رویکردهای روانکاوی که به بررسی گذشته فرد توجه دارند، رویکرد شناختی-رفتاری بیشتر بر مشکلات و چالش‌های حال و آینده تمرکز دارد. هدف این است که فرد ابزارهایی برای برخورد با مشکلات روانی خود در زمان حال بدست آورد.

کاربرد ها

  • درمان اختلالات اضطرابی (مانند وسواس، فوبیا و پنیک)
  • مدیریت افسردگی و بهبود روحیه
  • کمک به درمان اختلالات خواب
  • کنترل خشم و مدیریت تعارضات بین‌فردی.
  • بهبود عملکرد در شرایط پراسترس (مانند آزمون‌ها یا موقعیت‌های کاری).
  • اختلال استرس پس از سانحه PTSD
  • اختلالات شخصیتی و روابط بین فردی

مزایا و اهداف

  1. 1
    افزایش آگاهی از رابطه بین افکار، هیجانات و رفتارها
  2. 2
    توانمندسازی مراجعان برای مدیریت احساسات و رفتارهای ناسازگار
  3. 3
    ارائه ابزارهای عملی برای بهبود کیفیت زندگی و دستیابی به اهداف شخصی.
  4. 4
    ایجاد تغییرات پایدار از طریق تمرین و پیگیری منظم.
  5. 5
    آموزش مهارت های خود مراقبتی

بخش شناختی‌ـ‌رفتاری موسسه جریان زندگی، به شما کمک می‌کند تا با تغییر ذهنیت، به رفتارهایی مثبت و زندگی‌ای سالم‌تر دست یابید.

مطالب مرتبط

ذهن‌آگاهی چیست و با مدیتیشن چه تفاوتی دارد؟
7 دقیقه

ذهن‌آگاهی چیست و با مدیتیشن چه تفاوتی دارد؟

ذهن‌آگاهی یا مایندفولنس (Mindfulness) به زبان ساده یعنی «آگاه بودن از لحظه حال». یعنی توجه کامل و هوشیارانه به آنچه همین حالا در ذهن، بدن و محیط اطراف ما در جریان است؛ بدون قضاوت، بدون سرزنش و بدون تلاش برای تغییر فوری آنچه تجربه می‌کنیم. در دنیای امروز، انسان بیشتر وقت خود را یا در […]
اختلال روان‌پریشی چیست؟ نشانه‌ها، علل، روش‌های درمان و نقش مداخله تخصصی
12 دقیقه

اختلال روان‌پریشی چیست؟ نشانه‌ها، علل، روش‌های درمان و نقش مداخله تخصصی

اختلال روان‌پریشی (Psychotic Disorder) یکی از جدی‌ترین اختلالات روان‌شناختی است که بر ادراک، تفکر، رفتار و ارتباط فرد با واقعیت اثر می‌گذارد. فردی که دچار روان‌پریشی می‌شود، ممکن است آنچه را که تجربه می‌کند واقعی بداند، در حالی‌ که برای اطرافیان کاملاً غیرواقعی است. این اختلاف بین «ادراک فرد» و «واقعیت بیرونی»، زندگی شخصی، شغلی […]
اوتیسم چیست؟ (ASD)
6 دقیقه

اوتیسم چیست؟ (ASD)

اوتیسم یا اختلال طیف اوتیسم (ASD) یک وضعیت رشدی عصبی است که بر نحوه ارتباط، رفتار، پردازش اطلاعات و تعامل فرد با محیط اطراف تأثیر می‌گذارد، این اختلال از دوران کودکی آغاز می‌شود و می‌تواند تا بزرگسالی ادامه داشته باشد، افراد دارای اوتیسم با یکدیگر کاملاً متفاوت‌اند. برخی نیاز به حمایت زیاد دارند و برخی […]
تیک عصبی چیست
6 دقیقه

تیک عصبی چیست

تیک عصبی نوعی حرکت یا صداهای تکراری، ناگهانی و غیرارادی است که فرد نمی‌تواند آن را به‌صورت کامل کنترل کند، این رفتار ممکن است به شکل چشم‌زدن‌های سریع، صاف‌کردن گلو، تکان ناگهانی دست‌ها، پرش عضلات صورت، یا حتی صداهای کوتاه و بدون معنا ظاهر شود، بسیاری از افراد در مقاطع مختلف زندگی خود تیک را […]
گلوسوفوبیا یا ترس از صحبت کردن در جمع
6 دقیقه

گلوسوفوبیا یا ترس از صحبت کردن در جمع

گلوسوفوبیا یکی از رایج‌ترین انواع اضطراب اجتماعی است، وضعیتی که فرد هنگام صحبت‌کردن در جمع یا حتی تصور قرار گرفتن پشت یک تریبون، دچار تنش شدید، ضربان قلب بالا، خشکی دهان و افکار منفی می‌شود، این ترس می‌تواند به‌قدری آزاردهنده باشد که توانایی افراد برای حضور شغلی، تحصیلی و حتی اجتماعی را کاهش دهد، بسیاری […]
مشکلات عاطفی | از نشانه‌ها تا درمان
8 دقیقه

مشکلات عاطفی | از نشانه‌ها تا درمان

مشکلات عاطفی یکی از رایج‌ترین چالش‌های روانشناختی در دنیای امروز هستند و بسیاری از افراد در دوره‌های مختلف زندگی، با شدت‌های متفاوت آن را تجربه می‌کنند. این مشکلات می‌توانند شیوه فکر کردن، احساسات و رفتار فرد را تحت‌تأثیر قرار دهند و کیفیت روابط، کار، تحصیل و سلامت جسم را کاهش دهند. شناخت دقیق مشکلات عاطفی […]
دستکاری روانی: نشانه‌ها، تکنیک‌ها و راه‌های مقابله
7 دقیقه

دستکاری روانی: نشانه‌ها، تکنیک‌ها و راه‌های مقابله

دستکاری روانی زمانی رخ می‌دهد که فرد یا گروهی با استفاده از روش‌های پنهان یا آشکار، افکار، احساسات و تصمیم‌های دیگری را به نفع خود تغییر می‌دهد، بدون آن‌که رضایت آگاهانه و آزادانه‌ی فرد مقابل وجود داشته باشد. این پدیده می‌تواند در رابطه عاطفی، محیط خانواده، محل کار و حتی شبکه‌های اجتماعی رخ دهد و […]

رزرو وقت مشاوره

با تکمیل فرم زیر، همکاران ما در مجموعه جریان جهت تنظیم وقت مشاوره با شما در ارتباط خواند بود

ورود/عضویت